Workshop Mindful Tekenen
Golven en stromen
Over Mind en Mindfulness
Mindful Tekenen laat je kennis maken met een manier van werken die de relatie tussen mind, emoties en je lichaam helpt integreren met tekenen als middel en als doel.
‘Aandacht’ en ‘gewaar-zijn’ zijn daarbij sleutelbegrippen. Als we aandacht en gewaar-zijn voor onze hier-en-nu ervaringen ontwikkelen, creëren we een bepaalde manier van bewustzijn: mindfulness.
‘Niet oordelen’ of ‘oordeel opschorten’ voorkomt dat we ons afsluiten voor wat er binnenstroomt in ons bewustzijn. Het helpt ons open te blijven en gewaar-zijn te ontwikkelen. Je leert je bewust te worden van je automatische piloot en van je natuurlijke grondtoon. Als je gaat zien hoe die energie en informatie je stuurt, maakt dat je de mogelijkheid krijgt keuzes te maken en verandering mogelijk te maken.
Mindfulness kun je zien als een gezonde manier om dichtbij en in verbinding met jezelf te zijn.
Mindful Tekenen en Schilderen
Vrijwel ieder mens heeft het vermogen tot scheppen. Toch zijn de meeste mensen, die de kleuterleeftijd ontstegen zijn, erg onzeker over dat vermogen. Op ernstig gehandicapten na is ieder mens in staat zich zonder speciale scholing uit te drukken, al is het natuurlijk wel zo dat door het doen je vaardigheden toenemen. Je hoeft geen opgeleid en erkend beeldend kunstenaar te zijn om jezelf uit te drukken, maar wat je niet gebruikt, verschrompelt, ook je expressieve, creatieve vermogens.
Peuters, kleuters en jonge kinderen hebben zelden veel schroom om te tekenen en te schilderen. Zij duiken helemaal in het proces. Ik vind het altijd een waar genoegen dat te zien. Ze zijn, schilderend, tekenend, kleiend, voor de volle honderd procent aanwezig, doend.
Bij oudere kinderen zie je de, deels cultureel bepaalde, (voor-)oordelen binnensluipen. Wat ze maken moet een perfecte afbeelding van de werkelijkheid worden, liefst niet te onderscheiden van een foto, of het moet voldoen aan een bepaald idee van ‘hoe het hoort/mooi/juist is’. Alles wat daar niet op lijkt wordt afgewezen. Tekenen peuters en kleuters de werkelijkheid als foto’s?
Nee, maar ze tekenen, schilderen, niet meer en niet minder. Ze drukken zichzelf uit, hoe ze zijn. Wat je ziet is zelden een afbeelding van wat je ziet, vaak wel de laag eronder: hun verbinding met die werkelijkheid. Natuurlijk speelt ook de rijping van hun brein en bewustzijn en de motorische ontwikkeling een rol, maar bij de uitingen van jonge kinderen zit daar nog geen oordeel tussen. Wat je kunt zien wisselt, soms is dat de verbinding met de verf, het papier, de viltstift, de kleur, het schilderen/tekenproces zelf, het plezier van de beweging.
Kun je herpakken wat je hebt laten verschrompelen: je aangeboren expressieve, creatieve vermogens? Jazeker, dat kan, op iedere leeftijd kun je die vermogens weer tot leven wekken.
Je Creatieve vermogens wekken
Spelen met golven, stromen en spiralen.
Kan op ieder formaat papier, in kaders of zonder kader. Het werken met kaders is prettig, begrenst wat snel alle kanten op kan gaan.
In kleine cirkels kun je het altijd en overal even in een ‘verloren’ moment doen als een cadeautje aan jezelf.
Twee polen
Net als bij elektriciteit met een plus- en een minpool, kun je bij tekenen twee tegengestelde ladingen onderscheiden. Het gaat niet om goed of slecht. De polen bij tekenen zijn ‘aanvallen’ en ‘ontvangen’. Denk bij aanvallen aan de taal die bij fotograferen wordt gebruikt: fotoshoot.
AANVALLEN
_____________________________________
- Pakken, vastleggen van beeld
- Buit
- Potlood/krijt en vaardigheden zijn wapens om het beeld te pakken.
- Wat of wie je tekent maak je tot jouw ding.
- Het beeld is jouw bezit.
- Het beeld is jouw waarheid.
- Focust op ‘niet-ik’, jij.
- Werkt met vaste patronen en vaste overtuigingen.
- Houding van oordeel
- Controle is belangrijk
- Eindproduct is doel.
ONTVANGEN
_____________________________________
- Ontvangen van beeld.
- Geschenk
- Potlood/krijt en vaardigheden zijn de ontvangers van het beeld.
- Wat en wie je tekent is medeschepper.
- Het beeld geeft ‘ons/wij’ weer
- Herinnert zich de waarheid van wat/wie je tekent.
- Focus op verbinding, ‘wij’.
- Stelt vragen bij/aan vaste patronen en overtuigingen.
- Houding van verwondering
- Open voor verrassing
- Proces is belangrijk
